Akhristow waxaan jeclaystay inaan runta ka sheego waxa lagu soo qoray webka sharwadaha ah ee xalaalaystay inuu ku noolaado isbaarada iyo bililiqadii uu hore ugu hayay shacabka muqadishu ee rayidka ah . waa filim uu ugu magac daray burburka ay ciidamada ethiopianku u gaysteen magaalada muqadisho gaar ahaan xaafadda towfiiq ( genocide in somalia by ethiopian and worlord goverment) .
Waa yaabee horta dayniile ma iyagaa masuul looga dhigay shacbka muqadishu waxay soomaalidu ku maahmaahdaa dhariga maxaa karka ka keenay waayo mar walba oo aad furto webkaa waxaad ku arkaysaa qoraaloo wata aflagaado ay mar shaqsi u gaysanayaan mar marka qarkoodna waxaad isleedahay dayniilee waa paltalk oo ah aalad ay dadkui ku madadaashaan oo ay ku kaftamaan balse qaarkood lagu caytamo .
Haddaba waxaan qabaa in shaqsiga qora dayniile amaba leh websidhkaa inuusan soo marin wax barbaarin ah waayo waxay culumadu phsucho yiraahdeen wax barashadu waa laba qaybood mid leh schoolkii iyo macalinkii iyo sabuuradii oo uu qalabkeedu u dhan yahay (formal educ.) iyo mid aysan u dhamayn (informal education ) taa ayan u dhamayn waa mida barbaarinta oo hooyadu ay ubadkeedu ku barbaariso dariiqa toosan waxaana ay barbaarintaa ka bilaawataa waa hooyadu markay caruurteeda naaska nuujiso waayo ilamahaa waxay noqonayaan ilmo aan ku caasi garoobin walidkii dadkana aan ku afcelin.Haddaba dadkan qora dayniile waxaa ka maqan barbaarintaa oo waalidkood ayaa waxa uu ku soo koriyay biliqo iyo isbaaro iyo kufsi waana mida ay dhamaan shacabka soomaaliyeed ula yaaban yihiin dadkaan wuxuushta ah ee maalin walba qof masuul ah aflagaadeenaya ilayn waalidkood baa hortooda isku aflagaadayn jireen amaba isku dagaali jireenee . midda kale hadaan u soo noqdo akhristow dulucda qoraalkayga oo ah xasuuqa muqadisho intaan guda galin waxaa haboon in aan idin xusuusiyo sadex qodob.
1- yaa leh mogadisho?#
2- xasuuq ma lagu magacaabi karaa dhimashada shacbka degan muqadishu?
3- yaa sababteeda lahaa soo galitaanka ciidamada shisheeye ee ugu horeeyaan ciidamada ethiopian ee soomaaliya?
Aan ku horeeyo yaa leh magaalada mugadishu jawaabteedu waa ay iska cddahay waayo magaalada muqadishu waxa weeye magaalo madaxdii dalka soomaaliya waxaana deganaa soomaali qabiilwalba si nabadgalyo ah baa loo wada deganaa balse waxaa xaqiiq ah ka dib markuu dagaalkii sokeeye uu dhacay in xadgudubyo kala duwan oo aan dhaqan iyo diin iyo soomaalinimo lahayn ay ka dhaceen waxaana masuuliyadeeda leh kuwii burburshay dowladdii qaran ee matalaysay shacabka soomaaliyeed ku burburshay qaab qabiil iyagoo la baxay U.S.C .
waxayna ku andacoodaan ilaa iyo iminka in la gumaysan jiray marka hadii shacabkii deganaa muqadisho ee walaaha ahaa laga dhigay kuwo la kufsaday iyo kuwa xoolahoodii la dhacay ,iyo kuwo ilaa iyo iminka guryahoodii la deganyahay ma oran karnaa muqadishu xasuuq baa ka dhacay maxaase markii dadkaa loo gaysanayay dhibkaa loo oran waayay waa xasuuq xageese bay jireen kuwa hadda ku hadaaqaya xasuuqa waqtigaa .
markaad eegto arrimahaan waxa kuu cadaanaya in muqadishu aysan ka jirin hadda xasuuq balse ay ka jirto shacab loogaystay dhibaato muddo 16 sano ah oo uu ilaah waa caadilee uu ciqaabayay kuwii gaystay dhibkaa .Midda kale yaa sababteeda lahaa soogalitaanka ciidamada shisheeye ee ugu xooga wayntahay kuwa ethiopia hadaan u soo noqdo
Akhristow dalkeena hooyo waxaa aafeeyay dagaal sokeeye oo aan taariikhdiisa dhabta aanu haynu waxaa burburay qarankii soomaaliyeed waxaa la biliqaystay dhamaan wax alla iyo wixii haykal dowladeed ahaa ee ka jiray dalkeena waxa iyana la tirtiray dhamaan kaydkii ama diwaankii uu qaranku lahaa dhinac walba , waxaa la kufsaday dumar soomaaliyeed oo aan waxba galabsan iyadoo la xasuuqay ilaa iyo milayan shacab ah oo aan waxba galabsan waxaa la dhacay hantidoodii intaa markay dhacday akhristow waxa uu caalamku isku dayay inuu soomaali isu keeno waanu ognahay waxa ay wax ka qabsoomi waayeen oo ilaa iyo imnika marba shaar u soo gashta shcabka soomaaliyeed oo u baahan in mar uun ay u soo noqoto qaranimadoodii ay waligood dugsan jireen.Waxaa ilaa dagaalkii sokeeye markuu bilowday ilaa iyo hadda dhalinyaradii loo dhiibay qori iyagoo laga dhaadhiciyay in ay la dagaalamaan gumaysi waxa wadana arrimahaa waa la yaqaanaa marka dayniile waxaan leeyahay waxad tahay sharwade waana lagu qaban doonaa oo taariikhda ayaa ku sheegi doonta hadduu alle idmo .Tan kale ethiopia waxaa dalkeena keenay oo xaqqiiqda ah waa arrimahan sidaanu la soconno waxaa dalka jabuuti lagu soo asasay dowlad ku sheeg ay ka danbeeyeen shaqsiyaad u adeegi jiray dowladdii milatary ee dalka ka dhisnayd dagaalkii sokeeye ka hor waxaana madax looga dhigay cabdiqaasim salaad oo la yaqaano waxa uu soomaali u galay isla markaana ku caanbaxay qarandumiye uu qabiil lafaha ka galay ah cabdiqaasiim wuxuu iclaanshay in dagaal lagu qaado dowladda ethiopia isagoo adeegsanaya fikrado guracan ee hore uga dhaxeeyay labada shacb wuxuu dhamaan isugu yeedhay dalka gudihiisa dhamaan intii mucaraadka ku ahayd dowladda ethiopia iyo waliba waxa uu qatar kaliyay dhamaan dowladha dariska la ah soomaaliya sida kenya ugandha tansaniya .
waxa uu tababar u furay ururo sida oromo libration fronto , onlf , iyo maleesiyo beeld isagoo tabar uga furay degmada qoryoolay kuwasoo uu taliye uga dhigay ninka hadda la magac baxay indho cadde isagoo aanu ognahay xasuuqa iyo dhaca iyo kufsiga iyo biyo ka iibinta iyo addoonsiga uu ku sameeyay shacabkii ku noolaa gobolka shabeelaha hoose .
Cabdiqaasim wuxuu kaloo si bareer ah ugu takrifalay dhaqaalihii uu caalmkuu siiyay xilligii uu madaxwaynaha ahaa isagoo maleesiyo u soo diray magaalada kismayu oo ay ku xasuuqeen dad taasoo dhamaan caalamkii ay la yaabeen dowladiisiina ay meeshaa ku kala taktay waxaase la yaab leh inuu cabdiqaasim hadda meediyaha ka hadlo oo uu ku hadaaqo inuu madaxweayne yahay dalkiina ay xabashi haysato waa siduu hadalka isagu u dhigee ,waxaa kaloo xuisid mudan markuu caalamkii shacabka soomaaliyeed u sameeyay dowlad loo dhanyahay oo ay arkeen in iyaga loo soo socdo waa cabdiqaasim iyo daahir aweays iyo indhocadde yusuf garaad oo hal beel ah inay bishii feb. 2006 ku shireen guri ceel oo ah magaalada ay degaan beesha caydh shirkaasi wax ka maqna may jirto xataa waxaa shirkaa hogaaminayay ugaas ku sheegooda shirkuna waxa uu ku saabsanaa sidii beesha caydh ee ku naaxday biliqada shacabka soomaaliyeed gaarahaan shacabka muqadishu iyo shacabka gobolka shabeelahaa hoose loo qabsan laha si ayan dowladda federaalka oo markaa la dhisay ayna uga hirgalin goboladaa waxaana la goaanshay saddex (M) oo macnaheedu yahay meediya , money, iyo maleesiyo .Bishii may dhamaadkeedii sanadkii 2006 waxaa bilowday dagaalkii maxaakiinta iyo dagaal oogayaashii mugadishu joogay isla dabaayaaqadii bishii julay 2006 waxaa lagu dhawaaqay daka gobolka banaadir oo uu hogaaminayay cadde gaabow asbuuc ka dibna waxaa ka horyimid daahir aways isagoo ku tilmaamay in uu maamulkaa ay sameeyeen waxa uu isaga u yeedhay doofaaro iyo eeyo balse uu isaga maamul xaq ah u soo magacaabi doono .Bilowgii sept. 2006 ayaa bbc oo ah idaaco guriceel laga leeyahay waxay waraysi siisay indhavadde waxa uuna isku magacaabay inuu yahay gudoomiyaha xaqa ah ee ex banaadir oo hore u ahayd markii laga bilaabo jowhar ilaa iyo barave inta u dhaxaysa isagoo isla bishaa ku duulay jowhar oo uu markaa maamulayay mohamed dheere isla bishaa dhamaadkeeda ayaa indhocadde loo magacaabay wasiirka gaashaandhiga isla markaana ah gudoomiyaha gobolka banaadir .
haddaba akhristow shirkaa guri ceel lagu qabtay baa goaankaa lagu gaarau markaa waa maxay waxa ay dayniile qorayso oo ay shacabka soomaaliyeed u shagayso haday runta sheegayso amaba ay wax waaninayso may kuwaa aanu soo sheegnay wax u sheegto markay leedahay soomaali aya la xasuuqay sow ma oga towfiiq ku degan oo xaaraanta ku dhistay inay yihii indho cadde iyo daahir aways iyo kuwo ay iyaga isku mabda yihiin .Waxaan leeyahay haddi maxkamad la soo saarayo dad waxaa maxkamad la soo saarayaa indhocadde iyo cabdiqaasim iyo daahir aways iyo yuusuf garaad iyo kuwa adiga aad ka mid tahay waxaana ku leeyahay mooryaan baad tahay muslimka ha isku dirin soomaalina waa ay idin aragtay waxad tihiin .
qoraalkan waxaa diyaarshay .Mohamed Hussein Osman
mxuseen840@hotmail.com